eHealth & wachttijden: hoe digitale innovaties de wachttijden in de GGZ kunnen terugdringen

Over de urgentie van het probleem van lange wachttijden in de GGZ is iedereen het eens. De staatssecretaris luidt de noodklok, branchepartijen bundelen de krachten en samenwerking tussen zorgaanbieders wordt via regionale taskforces gestimuleerd.

In een recente brief van deze partijen aan VWS vinden we een gedegen analyse van beïnvloedende factoren en een voorstel voor een geïntegreerde aanpak. Alhoewel e-health een duidelijke plaats heeft in deze aanpak, blijft nog onduidelijk hoe digitale diensten nu significant gaan helpen (de gevolgen van) wachttijden aan te pakken.

De voorgestelde aanpak van GGZ NL, ZN en MIND biedt duidelijke aanknopingspunten om een antwoord te geven op de vraag: Hoe kan e-health helpen de burger met psychische problemen sneller van dienst te zijn?

Karify oprichter Frank Kraaijeveld zet enkele mogelijkheden voor u op een rijtje.

Ondersteuning tijdens de wachttijd

De burger voelt zich misschien al geholpen als hij tijdens de wachttijd…

• informatie en educatie krijgt
• zich gezien voelt met zijn specifieke vraag
• zelf al ter voorbereiding van intake of behandeling aan de slag kan
• merkt dat zijn naasten ook geïnformeerd worden

Een online service (contact, zelfhulp, informatie) kan helpen een verwijzing bij te sturen en mismatch voorkomen. Contact met een ervaringsdeskundige kan ondersteunend werken en bijdragen aan een realistische verwachting van de psychiatrische zorg. De nieuwe beleidsregels ‘Bekostiging e-health 2019’ bieden zorgaanbieders en –verzekeraars ruimte om afspraken te maken voor nieuwe services in deze fase.

Procesinnovatie in de aanmeld- en intakefase

Na een telefonische aanmelding en screening meteen online toegang krijgen tot informatie op maat, zelf gegevens kunnen invullen, met ondersteuning je hulpvraag nog duidelijker kunnen formuleren, korte vragenlijsten invullen – het zijn elementen van de inmiddels veel toegepaste ‘blended intake’. Aansluitend op zo’n blended intake, met voldoende zekerheid over diagnose en behandelindicatie, kan zelfhulp psycho-educatie geboden worden waarmee cliënten kun kennis kunnen versterken. Ervaringen met blended intake wijzen op vermindering van no-show en drop-out in deze fase.

Gepersonaliseerde nazorg en effectieve afronding van de behandeling

In het juiste tempo en op het goede moment afronden van een SGGZ-behandeling is veelal een grote uitdaging voor cliënt en hulpverlener. De cliënt ervaart misschien nog kwetsbaarheden, de hulpverlener ziet misschien nog risico’s. Deze onzekerheden leiden nogal eens tot onnodig lang doorlopen van behandelingen. Vertrouwen in de veerkracht van de cliënt groeit geleidelijk.

Een bij de cliënt aansluitend nazorg- en terugvalpreventieplan en gedoseerde contactmogelijkheden kunnen de cliënt helpen zoveel mogelijk zelf de onzekerheid in deze fase aan te pakken en hulp in te roepen wanneer dat nodig is. Een succesvol nazorgplan kan helpen de behandelduur te verkorten. Een goed voorbeeld hiervan is terugvalpreventie bij Altrecht eetstoornissen Rintveld.

Digitaliseer met visie

Om de kans op succes van deze digitale mogelijkheden te vergroten, is het van belang om als zorgorganisatie uit te werken hoe je de komende jaren komt tot een efficiënte dienstverlening die optimaal online en F2F-diensten combineert.

Belangrijke elementen in zo’n visie zijn:

• Geef cliënten en hulpverleners de ruimte om gezamenlijk inbreng te hebben bij de vorm en inhoud van je aanpak.
• Innoveer en optimaliseer werkprocessen samen met hulpverleners, zodat zij online en face-2-face diensten goed kunnen combineren.
• Zorg voor een cliëntgerichte e-health infrastructuur die cliënten iets te kiezen geeft en waarin professionals op een persoonlijke manier begeleiding kunnen bieden.

In het volgende blog in de serie ‘eHealth & Wachttijden’ bespreken we hoe je behandelvisie de vorm en inhoud van je blended intake kan bepalen. In deel 3 van de serie laten we zien hoe je hindernissen als no-show en drop-out aanpakt.